‘Light and shadow are opposite sides of the same coin. We can illuminate our paths or darken our way. It is a matter of choice’
– Maya Angelou
Shadow or shade
Θα σας φανεί ιδιαζόντως παράξενο αλλά η σκιά σας είναι από τα πιο δημοφιλή θέματα στην παγκόσμια ιστορία. Είναι ελάχιστοι όσοι δεν έχουν σχολιάσει ή δεν έχουν απασχολήσει την σκέψη με ένα αλληγορικό παράδειγμα ή ένα γνωμικό μέσα από τη φιλοσοφία τους, τη διδασκαλία τους ή γενικά την κοσμοθεωρία που πρεσβεύουν. Προσωπικότητες όπως ο Νίτσε, ο Ντα Βίντσι, ο Βούδας, ο Γιούνγκ, ο Πλάτωνας, ο Τολτσόι, ο Ντοστογιέφσκι και αναρίθμητοι άλλοι μεταξύ των οποίων καλλιτέχνες και πολιτικοί αλλά και όλες ανεξαιρέτως οι θρησκείες* βρήκαν στις σκιές έναν πρέσβη για το κράτος της φαντασίας. Πού έγκειται όμως αυτό το ενδιαφέρον; Τι ιδιαιτερότητα έχει η σκιά μας; Είναι η επίπλαστη φύση της κατάλληλη για να αποτυπωθούν λογοτεχνικές, ανθρωπολογικές και φιλοσοφικές ανησυχίες;
Η σκιά, λοιπόν, χρησιμοποιείται με κάθε πρόσφορο ποιητικό τρόπο και μέσο για να εκφράσει προβληματισμούς αναφορικά με τον άνθρωπο και κατ’ επέκταση με τον κόσμο. Έγινε πρώτη ύλη σε μύθους, παραμύθια, κόμιξ και urban legends και σαφώς δεν είναι η πρώτη φορά που εμφανίζεται ως πρωτογενές υλικό στα video games. Πόσες και πόσες κυκλοφορίες δε φέρουν στους τίτλους τους ως συνθετικό τα «shadow(s)» αλλά τις περισσότερες φορές δεν αναφέρεται άμεσα στο περιεχόμενο του παιχνιδιού παρά μόνο προσδίδει ένα δραματικό τόνο. Ας δούμε όμως τι γίνεται στην περίπτωση που η σκιά αποτελεί concept της διάδρασης. Πρώτα όμως μια μικρή παρένθεση.
Πως μπορεί να μας διδάξει μέσω της παραβολής ή της αλληγορίας ένα video game; Ή μήπως βιαζόμαστε να φτάσουμε σε αυτό το επίπεδο προβληματισμού οφείλωντας να περιοριστούμε και να επιβραδύνουμε με την κυκλοφορία ενός τίτλου δεκτικού ερμηνειών; Ποιός θα φανταζόταν πριν λίγα χρόνια ότι θα εμφανίζονταν επιστημονικά περιοδικά, όπως τα Journal for Virtual World Research, Games and culture, Computers in human behavior ή τα πιο καθιερωμένα και εξειδικευμένα στον κλάδο της ψυχολογίας, όπως τα Journal of applied psychology, Journal of Personality and Social Psychology και Psycholigical Bulletin ή τα online περιοδικά του τμήματος Θρησκειολογίας του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης τα οποία διερευνούν τα video games υπό συνθήκες εργαστηρίου και επιτόπιας έρευνας στο πλαίσιο των game studies. Στην πραγματικότητα μελετούν τις ιστορίες των παιχνιδιών και κατά πόσο αυτές μας επηρεάζουν κοινωνικά, συναισθηματικά, διαπολιτισμικά, δημιουργικά.
Πολλές φορές προσπαθούμε να ανακαλύψουμε μια ψυχοβιογραφία ή κελεύσματα του υποσυνείδητου σε ένα παιχνίδι. Ίσως και να υφίστανται αλλά η οποιαδήποτε βίαιη εξαγωγή συμπερασμάτων και οι εκ του πονηρού αναλύσεις με αμφίβολα κριτήρια αποσκοπούν απλά στον ευκαιριακό ενθουσιασμό χωρίς να μεσολαβεί η συγκίνηση και η ενσυναίσθηση, οι ζωοδότες μιας ιστορίας.
*Ο όρος «θρησκεία» είναι δυτικής προέλευσης με ορολογίες και πορίσματα βάσει δυτικού προτύπου χωρίς καθολική ισχύ αφού υπάρχουν κουλτούρες που διαθέτουν μεν συστήματα με «θρησκευτικά» χαρακτηριστικά αλλά όχι με την καθιερωμένη δυτική έννοια. Με τη σειρά της, η έννοια του «δυτικού» χαρακτηριστικού θα έπρεπε να έχει αστερίσκο για το τι αντιπροσωπεύει αλλά δε θα μας απασχολήσει εδώ.
Plato’s cave or a rabbit hole?
Ο κόσμος στον οποίο διαδραματίζεται το παιχνίδι είναι σουρεαλιστικός και επιδεικνύει μια δυναμική καλλιτεχνική έκφραση με απώτερο σκοπό να ξεπεράσει τα εικονικά όρια και να μεταβεί στον επίπεδο του «ρεαλισμού». Ο χαρακτήρας μας είναι ένα αγόρι στην εφηβεία το οποίο πέφτει κυριολεκτικά από τον ουρανό για να βρεθεί σε μια άγνωστη περιοχή. Όταν σηκώνεται από το έδαφος αντικρίζει μια ηλεκτρική μορφή ζωής που τον καθοδηγεί για ένα σύντομο χρονικό διάστημα και μετά εξαφανίζεται για πάντα. Δεν διευκρινίζεται αν πρόκειται για εναλλακτικό κόσμο, για future history του δικού μας ή για κάτι επέκεινα. Στη συνέχεια θα βρείτε συνοδοιπόρο στο πρόσωπο ενός παράξενου και φιλικού fluffy πλάσματος με το οποίο θα αναπτύξετε ισχυρούς δεσμούς φιλίας. Στη δεύτερη σκηνή, εμφανίζεται ένας πύργος τον οποίο θα πρέπει να ανεβείτε αφού δε φαίνεται να υπάρχει άλλη έξοδος παρά μόνο η άνοδος. Όπως και να ‘χει, η ιστορία παραμένει «ανοιχτή» για να παράσχει τις εξηγήσεις της και οποιαδήποτε προσπάθεια εξορθολογισμού της θα καταλήξει σε ματαιοπονία. Απλά απολαύστε την και μην την περιορίζετε με ανούσιες εικασίες. Σε κάθε περίπτωση, η ιστορία είναι πολύ όμορφη· η φιλία και η θυσία είναι τα βασικά της συστατικά στοιχεία και σίγουρα θα σας συγκινήσει. Οι τοιχογραφίες και το lore που θα ανακαλύψετε στη συνέχεια με τη συνδρομή του φωτός και του σκότους θα αποκαλύψουν μυθολογικές παραστάσεις μιας άλλης χρονικής περιόδου καταλήγοντας στο παρόν των χαρακτήρων μας και τη σκιά των προηγούμενων εαυτών τους.
Schattenjäger
Πρόκειται για point and click παιχνίδι χωρίς ωστόσο να διαθέτει το «βάθος», αν μου επιτρέπεται ο χαρακτηρισμός, καθώς λείπουν οι μηχανισμοί ενός κλασικού «ηγεμονικού» και συμβατικού adventure game. Έτσι, λοιπόν, το παιχνίδι μοιάζει περισσότερο με παιχνίδια όπως τα εξαιρετικά Machinarium και Somorost παρά με Monkey Island (ήδη ακούω τις ενστάσεις από «νεολουδίτες» adventurers). Η δράση περιορίζεται στα δωμάτια και στους ορόφους του πύργου στους χώρους του οποίου θα λύσετε γρίφους δημιουργώντας και αξιοποιώντας τις σκιές προκειμένου να προχωρήσετε στο επόμενο επίπεδο. Θα ελέγχετε τόσο το έφηβο αγόρι όσο και το χαριτωμένο πλάσμα που ήδη αναφέρθηκε. Η εναλλαγή των χαρακτήρων γίνεται με το space και η πλειονότητα των γρίφων απαιτούν τη συνεργασία τους. Ο κέρσορας θα αλλάζει χαρακτηριστικά όταν επισημαίνονται στοιχεία αλληλεπίδρασης. Έτσι, για να μπείτε σε μια πόρτα ή για να ανεβείτε σε κάποιο αντικείμενο εμφανίζεται το εικονίδιο με τα «πόδια» και όταν εμφανιστεί το εικονίδιο με το «χέρι» σημαίνει ότι μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε.
Οι γρίφοι είναι ευφάνταστα δομημένοι αντλώντας την έμπνευσή τους από τον τρόπο που διακρίνονται οι σκιές των αντικειμένων αλλά και των χαρακτήρων σας με τέτοιο τρόπο ώστε να δημιουργούν τις κατάλληλες συνθήκες προκειμένου να τις χρησιμοποιήσετε. Είναι ισορροπήμενοι και επικαλούνται τη λογική· στην αρχή περιορίζονται στην one room solution αλλά στη συνέχεια επιβάλλεται να επισκεφτείτε κι άλλα μέρη ώστε να ανακαλύψετε τους όρους της επίλυσής τους, δηλαδή τον κατάλληλο φωτισμό ή τη συσκότιση ανάλογα με τις απαιτήσεις του γρίφου. Η διάρκεια περιορίζεται στις 3 με 4 ώρες και δε θα κριθεί σε καμία περίπτωση από αυτό καθώς το concept αντίστοιχων casual παιχνιδιών είναι a priori βραχείας διάρκειας. Είναι σα να ψέγουμε ένα έργο σε φεστιβάλ ταινιών μικρού μήκους για τη διάρκειά· οπότε δεν τίθεται θέμα αρνητικής αξιολόγησης γι’ αυτό το σημείο. Αυτό που ίσως ενοχλήσει είναι η αργή κίνηση των χαρακτήρων καθώς δεν υπάρχει η δυνατότητα για επιτάχυνση του animation ή για skip.
Shadow puppets
Τα στοιχεία που χρησιμοποιεί το παιχνίδι για να μας μεταφέρει στον μαγικό κόσμο του διευκρινίζουν από την αρχή ότι οι μικρορωγμές στην πραγματικότητα αποτελούν τη σύζευξη με τη φαντασία. Πανέμορφα hand drawn γραφικά που αγγίζουν όλες τις αισθήσεις κατακλύζονται από το συναίσθημα και τη γοητεία μιας μυστικής εμπειρίας και με τη φιλία να δοκιμάζεται σε ένα περιβάλλον δομικής ρευστότητας παραπέμποντας σε κόσμους ασυμβίβαστους με τους νόμους της φυσικής και της λογικής. Η ψυχική ευφορία μέσα από την ιστορία και τα animation των cutscenes θυμίζει τόσο το έργο του Miyazaki όσο και αριστουργήματα όπως το La Planète sauvage (Γαλλία, 1973) όπου η ενδεχομενικότητα και η αλληγορία συνεπαίρνουν με την απόλαυση της χαράς για τη ζωή.
Ο ήχος είναι μαγευτικός· ambient μουσική, εξαιρετική και χαλαρωτική με δραματικές κορυφώσεις τις κατάλληλες στιγμές, που σε ορισμένες περιπτώσεις θα σας προκαλέσει ρίγη συγκίνησης, και η παραγωγή κορυφώνεται στα video sequences τα οποία είναι ιδιαίτερα φορτισμένα και αναδίδουν το αίσθημα μιας όμορφης φιλίας που αναπτύσσεται κάτω από αντίξοες συνθήκες. Το voice over απουσιάζει αλλά στην πλειονότητα των περιπτώσεων ο βερμπαλισμός, ίδιον των παιχνιδιών του είδους, επιφέρουν την «απομάγευση» της εμπειρίας. Οι χαρακτήρες και το animation είναι εξαιρετικά, τα παιχνιδίσματα μεταξύ φωτός και σκιών θα σας γοητεύσουν. Θα μετακινείτε αντικείμενα προκειμένου να δημιουργήσετε ή να τροποποιήσετε στο χώρο τις σκιές του περιβάλλοντος μέσα από μηχανισμούς, χωροχρονικές ακολουθίες, διαδρόμους, βιβλία. Το PEGI system θα έπρεπε να συμπεριλάβει μια ακόμη προσθήκη· αυτό της συγκίνησης.
I can’t run away from this shadow play
Το Luna: The Shadow dust είναι ένα αριστούργημα από όλες τις απόψεις. Τα hand drawn γραφικά και το εξαιρετικό επίπεδο της μουσικής δημιουργούν μια παραγωγή με την οποία θα νιώσετε σα να εισχωρείτε σε μια terra incognita την οποία έχουν μόλις ξεκινήσει να χαρτογραφούν οι πιονέροι δημιουργοί της εταιρείας. Πρόκειται για ένα ταξίδι με έμφαση στο περιβάλλον και στη σχέση των δύο ανώνυμων χαρακτήρων. Θα ικανοποιήσει ιδιαίτερα τους θιασώτες των έξυπνων γρίφων και της minimal αισθητικής. Η απόδραση σε έναν κόσμο φαινομενικά αντι-ορθολογιστικό έχει ακριβώς τα αντίθετα αποτελέσματα. Η φιλία, η λογική χωρίς την απαίτηση ενός ψυχαναγκαστικού στανικού κόστους και το πάθος μπορούν να επικρατήσουν μέσα σε έναν ανορθόλογο κόσμο και να οδηγήσει ψηλά, όπως ο πύργος της ιστορίας μας. Μια Βαβέλ από γρίφους και ζωή.
Ευχαριστούμε θερμά την Application Systems Heidelberg για την διάθεση του παιχνιδιού.
Ελαχιστες απαιτήσεις συστήματος:
- ΛΣ: Windows 7, Windows 8, 8.1, Windows 10
- Επεξεργαστής: Intel core i5 2557M
- Μνήμη: 4 GB RAM
- Γραφικά: GeForce GT440 or HD5570
- Αποθήκευση: 1 GB διαθέσιμος χώρος
